Zo voorkom je dat jouw persoonlijke apparaten je afluisteren

Het korte antwoord op deze vraag is: ja. Heb je weleens een reclame-uiting voorbij zien komen op je telefoon, met als onderwerp een product of dienst waar je eerder op die dag met iemand over gepraat hebt? Griezelig hé? Of zou het toeval kunnen zijn geweest? Het klopt dat smartphones in staat zijn om onze gesprekken af te luisteren, vooral als deze op de standaardinstellingen staat. De microfoon van je toestel kan in dat geval met jou 'meeluisteren', en de informatie die het uit je gesprekken filtert kan vervolgens gebruikt worden door marketingdoeleinden. Lees verder voor meer informatie over dit onderwerp en wat je kunt doen om deze vorm van spionage tegen te gaan.

Je gesprekken afluisteren, mag dat wel?

Onder veel omstandigheden is het niet per definitie illegaal dat de apps en diensten op je telefoon jouw privégesprekken afluisteren. De kans bestaat zelfs dat je daar via de zogenaamde app-machtingen toestemming voor hebt gegeven. Telkens als je een nieuwe applicatie op je telefoon installeert, wordt je gevraagd om die betreffende app toestemming te geven tot bepaalde functies, zoals je locatiegegevens en je microfoon. In de 'kleine letters' die achter die toestemmingen zitten verscholen, wordt vaak geschreven dat verzamelde gegevens voor commerciële doeleinden kunnen worden gebruikt. Dit soort clausules stelt technologiebedrijven -denk onder meer aan Apple, Google en Facebook- in staat om op het randje van onze privacygrenzen te balanceren en ons te bombarderen met gepersonaliseerde advertenties:

Volgens verschillende bronnen zouden apps als Facebook en Instagram niet voortdurend in staat zijn om met je gesprekken mee te luisteren. De audio-opnames zouden alleen via bepaalde triggers kunnen worden geactiveerd, bijvoorbeeld wanneer de gebruiker "Hey Siri" of "OK Google" zegt. Echter, er zijn wel duizenden verschillende triggers te bedenken en niemand weet precies welke het zijn. Bovendien worden de audio-opnames op gecodeerde wijze verzonden, waardoor het praktisch onmogelijk is om erachter te komen welke trigger de opname heeft geactiveerd, aldus senior security consultant Dr. Peter Hannay bij Asterisk.

Zo voorkom je dat de apps op je telefoon jou afluisteren

De grootste kwetsbaarheid is de always on-instelling (altijd aan) van de in je smartphone ingebouwde slimme assistenten. Zo heeft Google bijvoorbeeld openlijk toegegeven dat OK Google alle ontvangen vragen en commando’s opgeslagen worden. We raden je ten zeerste aan om deze functie uit te schakelen.

Siri uitschakelen

Pak je iPhone of iPad bij de hand en ga achtereenvolgens naar Instellingen en Siri en zoeken. Eenmaal daar aangekomen, zet je de schakelaar naast Luister naar 'Hé Siri' op <bold>uit.

OK Google uitschakelen

Open de Assistant-app op je smartphone of tablet en tik op het kompas-icoon om in het menu terecht te komen. Tik vervolgens in de rechterbovenhoek op je profiel en selecteer instellingen. Kies het tabblad Assistent en scrol naar beneden tot je bij het onderdeel Assistent-apparaten komt en tik op je telefoon of tablet. Door het schakelaartje richting grijs te schuiven, zet je de Google Assistent op uit.

Facebook

De stemgestuurde assistant in jouw toestel zijn helaas niet de enige onderdelen die je gesprekken kunnen afluisteren. Ook Facebook en Messenger worden van spionage verdacht. Als je wilt voorkomen dat deze apps toegang hebben tot je telefoon, volg dan de stappen in dit artikel.

Wees voorzichtig met andere apparaten

Buiten je tablet, telefoon en computer bestaan er nog meer apparaten die in staat zijn om naar jouw privégesprekken te luisteren. Zo waarschuwt de Amerikaanse FBI ervoor dat smart-tv's door hackers gebruikt kunnen worden om bij mensen in de woon- of slaapkamer te spioneren:

Als je de afgelopen jaren een tv hebt gekocht, is dit hoogstwaarschijnlijk een smart-tv die verbinding maakt met internet. Veel van die televisies zijn uitgerust met een ingebouwde microfoon en camera. Met behulp van die technologie kun je onder andere je virtuele assistent aansturen, je handsfree bedienen en videobellen met je vrienden en familieleden.

Het wordt met de moeilijker voor hackers om op laptops en computers in te breken, dankzij constante verbeteringen op beveiligingsgebied en updates die via de cloud worden aangeboden. Om die reden lijken de kwaadwillende pijlen steeds vaker op smart tv's te worden gericht. Door op een televisie in te breken kunnen hackers de meest uiteenlopende dingen doen. Denk aan relatief onschuldige dingen zoals naar andere kanalen zappen en het aanpassen van de instellingen van je tv. Anderzijds kunnen ze ook de controle nemen over de camera van je tv en de beelden daarvan opnemen. Indien je tv met een virtuele assistent verbonden is, zou de hacker toegang kunnen krijgen tot je persoonlijke gegevens, de diensten die je gebruikt en mogelijk zelfs je bankgegevens!

Op deze manier kan je jouw smart-tv veiliger maken:

  • Informeer jezelf goed over het model televisie dat je aanschaft en de verschillende functies die het apparaat biedt. Controleer of er elementen aanwezig zijn die de beveiligingskwetsbaarheid verhogen, zoals een ingebouwde microfoon en camera. Lees de gebruiksaanwijzing van je televisie door en verdiep je in de instellingen die je privacy en veiligheid kunnen verhogen.
  • Behandel je smart-tv alsof het je computer of smartphone is. Probeer de fabrieksinstellingen te vermijden door zoveel mogelijk aanpassingen te maken. Stel een wachtwoord of pincode in en schakel indien mogelijk de microfoon en camera uit.
  • Lees de gebruiksvoorwaarden van de apps die je op je smart-tv installeert, zoals die van streamingdiensten als Netflix en Disney+. Zorg ervoor dat je weet welke (persoons)gegevens deze apps verzamelen en wat ze met deze informatie mogen doen.
  • Zorg er ten slotte voor dat je televisie ingesteld is om op automatische wijze software- en beveiligingsupdates binnen te halen.

Afbeelding: © Josh Rose - Unsplash.com

Onze content is geschreven in samenwerking met IT-experts, onder leiding van Jean-François Pillou, de oprichter van CCM.net. CCM is een toonaangevende internationale tech-website en is beschikbaar in elf verschillende talen.
Het document met titel "Luistert je telefoon jouw gesprekken af?" van CCM (nl.ccm.net) is onder voorwaarden van de Creative Commons-licentie gepubliceerd. Je kunt dit artikel kopiëren en kopieën van het artikel aanpassen volgens onze algemene voorwaarden.