Waarom genieten we van gamen?
Als we het over videogames hebben, gaat het vaak over de grafische pracht, het verhaal en de gameplay. Door de fabrikanten van videospellen wordt -om de verkoop te stimuleren- vaak geroepen dat hun product ‘verslavend’ is. Maar heb jij je weleens afgevraagd waarom we gamen zo leuk vinden? Heeft dit wellicht te maken met iets wat zich in onze hersenen afspeelt? In deze How-To bespreken we waarom het spelen van videogames zo fijn en zelfs verslavend is voor ons brein kan zijn.
Het beloningssysteem van ons brein
Het beloningssysteem (of 'reward system' in het Engels) is een specifiek stelsel van hersencellen dat verantwoordelijk is voor belonings-gerelateerde cognitie. In andere woorden: dingen als plezier, motivatie, verlangen en associatief leren. Dit gebied van het brein wordt gestimuleerd als er een beloningsprikkel is, wat resulteert in het vrijlaten van de stof dopamine.
Dopamine is een neurotransmitter -een soort boodschapper tussen de verschillende hersencellen en -regio's die reist tussen verschillende dopamine-routes. Twee van die routes zijn onderdeel van het beloningssysteem. Het dopamine-molecuul draagt bij aan het gevoel van plezier en voldoening. We genieten als er dopamine vrijkomt. Soms kun je zelfs in een gevoel van extase terechtkomen. Bepaalde substanties, zoals zware medicijnen en drugs, kunnen leiden tot een extra grote afgifte van dopamine. Na verloop van tijd moet er echter een steeds grotere hoeveelheid worden ingenomen van het betreffende middel, om hetzelfde effect te bereiken. Zoals je misschien al hebt geraden, hebben we het hier over het fenomeen van verslavingen. Serotonine en adrenaline, ook neurotransmitters, werken op een soortgelijke manier.
Samenvattend, kunnen we dus concluderen dat bepaalde gebeurtenissen het beloningssysteem van onze hersenen activeren. Daarbij kunnen soms grote hoeveelheden dopamine vrijkomen. Dopamine kan zaken als ons gedrag, ons humeur en onze besluitvorming beïnvloeden.
De relatie tussen dopamine en videospellen
Onderzoek heeft uitgewezen dat gamen -een doelgerichte activiteit- van invloed kan zijn op de afgifte van dopamine. Iedere videogame is natuurlijk anders, maar uiteindelijk hebben ze één gemeenschappelijk doel: je gaat op zoek naar beloningen door levels te voltooien of wedstrijden te winnen.
De gameplay en moeilijkheidsgraad van het ene videospel kan soms uitdagender zijn dan die van het andere spel. Er zijn games waar veel inspanning nodig is om je doel te bereiken, zoals bijvoorbeeld de Dark Souls-trilogie. Bij titels als bijvoorbeeld Candy Crush kun je binnen korte tijd meerdere doelen bereiken. Vanzelfsprekend is de hersenbeloning na het verslaan van een uiterst lastige eindbaas veel groter dan de beloning bij het oplossen van een relatief simpele puzzel.
Wat voor zowel gemakkelijke als voor moeilijke games geldt, is dat je na iedere beloning vanzelf zin krijgt om verder te gaan met spelen. Dat zou een goede verklaring kunnen zijn voor het feit dat we verslaafd kunnen worden aan gamen. Alles dat het vrijkomen van dopamine stimuleert brengt immers verslavingsrisico’s met zich mee.
Heeft het allemaal met chemie te maken?
Of we kunnen concluderen dat alles een kwestie van chemie is? Het antwoord daarop is nee. De realiteit is een stuk ingewikkelder dan dat. Hoewel dopamine een grote rol speelt in de reden waarom we graag gamen, is de neurotransmitter niet de enige factor. We spelen ook videogames omdat we onze fantasie willen stimuleren, aan onze drukke levens willen ontsnappen of er simpelweg een voorkeur voor hebben. Er bestaan personen die van gamen houden, waar andere misschien liever een film kijken of naar de sportschool gaan.
Afbeelding: © Unsplash.com
Het document met titel "Waarom vinden wij videogames zo leuk?" van CCM (nl.ccm.net) is onder voorwaarden van de Creative Commons-licentie gepubliceerd. Je kunt dit artikel kopiëren en kopieën van het artikel aanpassen volgens onze algemene voorwaarden.